Een niet-destructieve asbestinventaris is een visuele inspectie waarbij erkende asbestdeskundigen verdachte materialen identificeren zonder structurele ingrepen of beschadiging van het gebouw. Deze vorm van inventaris richt zich uitsluitend op materiaal dat zichtbaar en toegankelijk is, en vormt de minimale vereiste voor het opstellen van een wettelijk verplicht asbestattest (sinds november 2022 in Vlaanderen voor gebouwen van vóór 2001).
In dit artikel geven we een uitgebreid overzicht van de betekenis van de niet-destructieve inventaris, de verwachte prijs in 2025, de wettelijke verplichtingen, de verschillen met destructieve inventarisatie, de inhoud van het asbestattest, methoden van staalname, en meer. Door deze gids van asbestverwijderen-jk.be te raadplegen, kan je efficiënt navigeren door het asbestregelgevingslandschap en goed geïnformeerde keuzes maken.
Wat onderzoekt een niet-destructieve asbestinventaris precies?
Een niet-destructieve asbestinventaris onderzoekt zichtbare en eenvoudig bereikbare gebouwonderdelen met een potentieel risico op asbesthoudende materialen. De inventaris gebeurt steeds op basis van het OVAM-inspectieprotocol en mag enkel uitgevoerd worden door een gecertificeerde asbestdeskundige inventarisatie (ADI).
De onderzochte zones omvatten onder meer:
- Wand- en plafondbekleding
- Vloerlagen (zoals vinyltegels)
- Verwarmingsbuizen, ketels en leidingisolatie
- Dakschilden, golfplaten en schouwkanalen
De niet-destructieve inventaris sluit elke vorm van breekwerk, openbreken van constructies of permanente verwijdering uit.
Wat is het verschil tussen een destructieve en niet-destructieve asbestinventaris?
Het verschil tussen een destructieve en niet-destructieve asbestinventaris ligt in de inspectiemethode en het doel van het onderzoek.
De verschillen zijn toegelicht in onderstaande tabel.
| Kenmerk | Niet-destructief | Destructief |
|---|---|---|
| Inspectiemethode | Visueel, zonder breek- of sloopwerk | Met afbraak voor toegang tot verborgen elementen |
| Resultaat | Oppervlakkige detectie asbest | Volledige detectie, inclusief ingesloten asbest |
| Toepassingsgeval | Verkoop, verzekering | Renovatie, sloop en graafwerken |
| Wettelijk gebruik voor asbestattest | Ja | Nee, tenzij in aanvulling gewenst |
| Uitvoerder | ADI onder erkenning OVAM | ADI eventueel in samenwerking met aannemer |
Moet er altijd een staalname gebeuren tijdens een niet-destructieve inventaris?
Neen, bij een niet-destructieve asbestinventaris gebeurt een staalname enkel wanneer een materiaal door een deskundige visueel niet met zekerheid als asbestverdacht te identificeren is. In dat geval wordt een klein stukje (≤ 3 cm²) afgenomen en verzonden naar een erkend labo voor analyse.
Soorten monsters die kunnen genomen worden:
- Plafondplaten
- Hechtgebonden golfplaten
- Isolatie op leidingen
- Vinyltegels of lijmlagen
Wat is een asbestattest en hoe hangt het samen met een niet-destructieve inventaris?
Een asbestattest is een officieel document dat aangeeft waar asbest zich in een gebouw bevindt, in welke toestand het zich bevindt, en welk risico dit vormt. Het is enkel geldig als het gebaseerd is op een door OVAM goedgekeurde niet-destructieve inventaris.
Kenmerken van het asbestattest:
- Verplicht sinds 23 november 2022 bij verkoop van gebouwen vóór 2001
- Geldig voor 10 jaar, tenzij de toestand van het gebouw fundamenteel verandert
- Afgiftedatum en unieke code opgenomen in het Vastgoedinformatieplatform
Wie moet verplicht een niet-destructieve asbestinventaris laten uitvoeren?
Een niet-destructieve asbestinventaris is verplicht voor:
- Eigenaars die een gebouw (of deel ervan) wensen te verkopen dat gebouwd is vóór 2001.
- Gebouwen met een niet-residentiële functie zoals handelszaken, garages, schuren, magazijnen indien ze groter zijn dan 20 m².
- Publiek toegankelijke gebouwen (vb. gemeentezalen) die na 1 januari 2032 in werking blijven (vooruitgeschoven deadline).
Particulieren die niet verkopen, hebben geen verplichting.
Wat kost een niet-destructieve asbestinventaris in 2025?
De prijs van een niet-destructieve asbestinventaris in 2025 bedraagt gemiddeld tussen €350 en €500 exclusief btw. Deze richtprijs is gebaseerd op actuele marktstudies uit 2024 en wordt beïnvloed door meerdere factoren.
De belangrijkste prijsbepalers zijn:
| Factor | Invloed op prijs |
|---|---|
| Aantal verdiepingen en bijgebouwen | Meer werk, hogere prijs |
| Aantal verdachte materialen | Meer beschrijvingen vereist |
| Toegankelijkheid (vb. kruipkelders) | Eventuele toeslag bij moeilijk bereikbare zones |
| Eventuele labo-analyse (+ staalname) | Extra €25–50 per staal |
| Regio | Prijsverschillen door brandstof of reiskost |
| Spoedopdracht | Toeslag voor snelle levering |
Is de prijs fiscaal aftrekbaar of subsidiabel?
Neen, de kostprijs van een niet-destructieve asbestinventaris is momenteel niet fiscaal aftrekbaar noch subsidiabel in Vlaanderen. De Vlaamse overheid voorziet geen (ver)bouwpremies op het louter laten opstellen van een asbestattest. Wél kunnen verwijderingswerken onder bepaalde renovatiepremies vallen indien ze gepaard gaan met isolatiewerken of energetische renovaties.
Wat gebeurt er na het opmaken van de asbestinventaris?
Na uitvoering van de visuele inspectie en eventuele laboanalyses, maakt de gecertificeerde ADI een inventarisdossier op. De stappen daarna zijn:
- Controle en validatie van de ingevulde gegevens via het OVAM-portaal.
- Automatische aanmaak van het digitaal asbestattest.
- Aanlevering van het attest aan de verkoper/eigenaar.
- Verplichte vermelding van de unieke attestcode in het verkoopdossier of notariële akte.
Wat als je geen geldig asbestattest hebt bij verkoop?
Indien een eigenaar bij verkoop van een gebouw van voor 2001 geen asbestattest overhandigt, dan riskeert men:
- Administratieve boetes door OVAM (tot €10.000)
- Ongeldigheid van de verkoop door gebrekkige vastgoedinformatie
- Aansprakelijkheid bij verborgen gebreken indien na verkoop asbest ontdekt wordt
De notaris heeft sinds november 2022 de verplichting om de aanwezigheid van het asbestattest na te gaan in het vastgoedregister.
Mag de koper de niet-destructieve inventaris betwisten?
Ja. Indien de koper van mening is dat het verslag onnauwkeurig is of asbest over het hoofd werd gezien, kan deze via een erkende ADI een tegeninventaris laten opmaken. OVAM biedt ook een klachtenprocedure indien een inventaris in strijd zou zijn met de protocolvoorschriften.
Zijn er vereisten voor wie de inventaris uitvoert?
Ja. Enkel een door OVAM erkende Asbestdeskundige Inventarisatie (ADI) mag een niet-destructieve asbestinventaris uitvoeren. Elke ADI:
- Volgt een verplichte opleiding én erkend examen via een erkende instelling
- Moet jaarlijks bijscholing volgen
- Gebruikt het officiële OVAM-formulier en digitale platform
- Wordt gecontroleerd via steekproeven en audits
Welke gebouwen zijn uitgesloten van de verplichting?
Volgende gebouwen of constructies vallen buiten de wettelijke verplichting voor een asbestattest bij verkoop:
- Gebouwen van na 1 januari 2001
- Open constructies zonder daken of ruimten (vb. carports < 20 m²)
- Gebouwen kleiner dan 20 m² niet verbonden aan woonfunctie
- Onroerend erfgoed onder bepaalde voorwaarden (mits vrijstelling)
Wanneer overstappen naar destructief onderzoek?
Een destructief asbestonderzoek is aangewezen wanneer:
- Er renovatiewerken of sloop plaatsvinden waarbij verankerde materialen vrij zouden komen
- De niet-destructieve inventaris onvoldoende zekerheid biedt in verborgen zones
- Technische installaties (zoals verwarmingsleidingen in muren) herwerkt worden
Destructieve inspecties worden vaak gecombineerd met sloopopvolgingsplannen.
Een niet-destructieve asbestinventaris is hét startpunt voor veilige en wettelijk conforme eigendomsoverdracht van gebouwen ouder dan 2001 in Vlaanderen. In 2025 bedraagt de richtprijs gemiddeld €350 tot €500 excl. btw, afhankelijk van gebouwgrootte, complexiteit en staalnames. Sinds de invoering van het asbestattest in 2022 is deze inventarisatie bij verkoop verplicht en vormt ze een cruciale bouwsteen in de Vlaamse strategie om asbest tegen 2040 uit ons vastgoedpatrimonium te verwijderen.
Wil je jouw asbestinventaris professioneel laten uitvoeren of een vrijblijvende offerte ontvangen? Bezoek dan asbestverwijderen-jk.be voor advies en erkende ADI-diensten.