Asbest is een gevaarlijk materiaal dat in het verleden veelvuldig werd gebruikt in bouwmaterialen. Sinds de ontdekking van de gezondheidsrisico’s is het gebruik ervan verboden, maar veel oudere gebouwen bevatten nog steeds asbest. Om te zorgen dat de aanwezigheid van asbest geen gevaar vormt voor de gezondheid, is het cruciaal om een gecertificeerde asbestdeskundige in te schakelen voor inspectie en advies. In dit artikel leggen we uit wat een asbestdeskundige doet, waarom een asbestinventaris belangrijk is, en hoe asbest veilig kan worden verwijderd.
Wat is een gecertificeerde asbestdeskundige?
Een asbestdeskundige is een gecertificeerde expert die verantwoordelijk is voor het inspecteren van gebouwen op de aanwezigheid van asbesthoudende materialen en het geven van advies over de beste aanpak voor verwijdering of beheer. Deze deskundigen spelen een cruciale rol in het waarborgen van de veiligheid van zowel bewoners als werknemers die mogelijk aan asbest worden blootgesteld. Ze identificeren asbest, beoordelen de risico’s, en adviseren over de te nemen maatregelen. In Vlaanderen is de Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij (OVAM) verantwoordelijk voor de regulering van asbestverwijdering, en asbestdeskundigen werken nauw samen met deze instantie om aan alle wettelijke vereisten te voldoen.
Wat doet een asbestdeskundige?
Een asbestdeskundige heeft verschillende taken:
- Asbestinventarisatie: Ze voeren een grondige inspectie uit van een woning of gebouw om de aanwezigheid van asbest te bepalen. Dit omvat het identificeren van asbesthoudende materialen, het beoordelen van de staat ervan en het inschatten van de risico’s.
- Opstellen van een asbestinventarisrapport: Op basis van de inspectie stellen ze een gedetailleerd rapport op met hun bevindingen, inclusief de locatie, het type en de staat van de asbesthoudende materialen.
- Advies over asbestbeheer: Ze adviseren over de beste manier om asbest te beheren, zoals het verwijderen, inkapselen of monitoren van de materialen.
- Begeleiding bij asbestverwijdering: Ze kunnen toezicht houden op de asbestverwijdering om ervoor te zorgen dat deze veilig en volgens de wettelijke voorschriften wordt uitgevoerd.
Waarom is een asbestinventaris belangrijk?
Een asbestinventaris is een verplicht document dat wordt opgesteld om de aanwezigheid van asbesthoudende materialen in een gebouw te registreren. Dit document is essentieel voor zowel de veiligheid als de gezondheid van mensen die in het gebouw verblijven of werken. Een asbestdeskundige inspecteert het gebouw grondig en registreert waar asbest zich bevindt. Dit is met name belangrijk bij renovaties of sloopwerkzaamheden, omdat het blootleggen van asbest zonder voorzorgsmaatregelen een ernstig gezondheidsrisico vormt. In Vlaanderen is het opstellen van een asbestinventaris sinds 2022 verplicht bij de verkoop van gebouwen die vóór 2001 zijn gebouwd.
Hoe werkt een asbestinventarisatie?
Een asbestinventarisatie is een gedetailleerde inspectie waarbij een gecertificeerde asbestdeskundige het gebouw doorzoekt op asbesthoudende materialen. Het proces verloopt in verschillende stappen. Eerst voert de deskundige een visuele inspectie uit, gevolgd door het nemen van monsters van verdachte materialen. Deze worden vervolgens naar een laboratorium gestuurd voor analyse om te bevestigen of ze asbest bevatten. De deskundige stelt vervolgens een inventarisatierapport op waarin precies wordt aangegeven waar zich asbest bevindt en welke maatregelen nodig zijn om het veilig te beheren of te verwijderen. Deze inventaris is van groot belang bij verbouwingen of de verkoop van het gebouw, omdat het de veiligheid van toekomstige bewoners en werknemers garandeert.
Wat zijn de risico’s van asbest?
Asbestvezels zijn microscopisch klein en kunnen, wanneer ze worden ingeademd, ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. De meest voorkomende ziekten die door blootstelling aan asbest ontstaan, zijn asbestose, mesothelioom, en longkanker. Asbestose is een longaandoening waarbij het longweefsel littekens vertoont, terwijl mesothelioom een agressieve vorm van kanker is die het long- en buikvlies aantast. Het inademen van asbestvezels kan tientallen jaren na de blootstelling tot deze ziekten leiden, waardoor het cruciaal is om een asbestdeskundige in te schakelen die de juiste preventieve maatregelen kan adviseren. Het vroegtijdig herkennen en verwijderen van asbest is van levensbelang om deze gezondheidsrisico’s te vermijden.
Hoe wordt asbest veilig verwijderd?
Veilige asbestverwijdering vereist strikte naleving van veiligheidsvoorschriften. Het is essentieel om dit over te laten aan professionals, omdat blootstelling aan asbestvezels tijdens het verwijderingsproces levensgevaarlijk kan zijn. Een asbestverwijderingsbedrijf volgt een asbestverwijderingsplan, waarin staat beschreven hoe het asbest op een gecontroleerde manier kan worden verwijderd. Tijdens het proces gebruiken werknemers persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM), zoals ademhalingsmaskers en beschermende kleding, om zichzelf te beschermen tegen asbestvezels. Milieudiensten en veiligheidsadviseurs houden toezicht op deze procedures om ervoor te zorgen dat alles volgens de wet gebeurt en dat de risico’s tot een minimum worden beperkt.
Wat is een asbestattest en wanneer heb je het nodig?
Een asbestattest is een officieel document dat aantoont of er in een gebouw asbest aanwezig is en waar deze materialen zich bevinden. Dit certificaat is verplicht bij de verkoop van woningen die voor 2001 zijn gebouwd. Het asbestattest moet door een gecertificeerde asbestdeskundige worden opgesteld. Het is een belangrijk document voor kopers en verkopers, omdat het inzicht biedt in de eventuele risico’s die gepaard gaan met de aanwezigheid van asbest. Het toont aan waar asbest zich bevindt, zodat maatregelen kunnen worden genomen om blootstelling te voorkomen en de veiligheid te waarborgen.
Wat zijn de verschillen tussen hechtgebonden en losgebonden asbest?
Er zijn twee soorten asbest: hechtgebonden en losgebonden asbest. Hechtgebonden asbest is verwerkt in stevige materialen zoals cement, waardoor het minder snel schadelijke vezels vrijgeeft, tenzij het materiaal beschadigd raakt. Losgebonden asbest daarentegen bestaat uit losse vezels die gemakkelijk in de lucht kunnen komen en een veel groter risico vormen voor de gezondheid. Dit type asbest wordt sneller verwijderd, omdat de kans op blootstelling groter is. Het is belangrijk dat een asbestdeskundige beide soorten identificeert tijdens een inspectie, zodat de juiste verwijderingsmethode kan worden gekozen.
Wie regelt de wetgeving rond asbest in Vlaanderen?
In Vlaanderen is de OVAM (Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij) verantwoordelijk voor het beheer en de verwijdering van asbest. Ze reguleren de wetgeving rond asbestverwijdering en beheren het proces om ervoor te zorgen dat asbest op een veilige en verantwoorde manier wordt verwijderd. De Vlaamse overheid stelt ook specifieke eisen aan de opleiding en certificering van asbestdeskundigen. Deze regelgeving is bedoeld om de volksgezondheid te beschermen en de risico’s van blootstelling aan asbest in zowel woningen als bedrijfsgebouwen te minimaliseren.
Welke gezondheidsproblemen veroorzaakt asbest?
Langdurige blootstelling aan asbestvezels kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, waaronder longkanker, asbestose, en mesothelioom. Deze ziekten ontwikkelen zich vaak pas tientallen jaren na de eerste blootstelling aan asbest. Het grootste risico ontstaat wanneer asbesthoudende materialen beschadigd raken en vezels vrijkomen. Het is daarom van groot belang dat gebouwen met asbest regelmatig worden geïnspecteerd door een gecertificeerde asbestdeskundige om blootstelling te voorkomen.
Hoe herken je asbest in een gebouw?
Asbest is vaak niet met het blote oog te herkennen, omdat het in verschillende bouwmaterialen zoals dakbedekking, isolatie en vloertegels kan zijn verwerkt. Een gecertificeerde asbestdeskundige is getraind om asbest te identificeren in verschillende materialen en bouwdelen. Tijdens een inspectie neemt de deskundige monsters van verdachte materialen om ze te analyseren op de aanwezigheid van asbest. Dit proces is essentieel om vast te stellen waar asbest zich bevindt, zodat het veilig kan worden beheerd of verwijderd.
Wat is een Type A en Type B asbestinventaris?
Er zijn twee soorten asbestinventarissen: Type A en Type B. Een Type A asbestinventaris is een visuele inspectie van het gebouw om de aanwezigheid van asbesthoudende materialen die zichtbaar zijn te registreren. Dit type inventaris wordt vaak gebruikt bij oudere gebouwen voordat renovaties plaatsvinden. Een Type B asbestinventaris is uitgebreider en omvat ook verborgen asbest, zoals in leidingen en ventilatiesystemen. Beide typen inventarissen zijn essentieel voor het veilig verwijderen van asbest en het waarborgen van de gezondheid van de bewoners.
Waarom is luchtonderzoek bij asbest belangrijk?
Na de verwijdering van asbest of bij het vermoeden van asbestbesmetting is een luchtonderzoek cruciaal om te controleren of er nog asbestvezels in de lucht aanwezig zijn. Dit onderzoek meet de concentratie asbestvezels en controleert of de ruimte veilig is om in te verblijven. Het uitvoeren van een luchtonderzoek is een belangrijke stap in het afronden van een asbestverwijderingsproject, omdat het de veiligheid van de bewoners of werknemers garandeert.
Wat is de rol van PBM tijdens asbestverwijdering?
Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) spelen een belangrijke rol tijdens de verwijdering van asbest. Werknemers die asbest verwijderen, dragen speciale kleding, ademhalingsmaskers en handschoenen om zichzelf te beschermen tegen blootstelling aan gevaarlijke asbestvezels. Deze PBM’s worden strikt gebruikt volgens de veiligheidsrichtlijnen om de risico’s tot een minimum te beperken.
Wat zijn de stappen in een asbestverwijderingsplan?
Een asbestverwijderingsplan beschrijft de stappen die nodig zijn om asbest op een veilige manier te verwijderen. Het plan begint met een grondige inspectie door een gecertificeerde asbestdeskundige, gevolgd door het opstellen van een strategie voor verwijdering. De deskundige regelt de afvoer van asbest en zorgt ervoor dat de verwijdering voldoet aan alle wettelijke eisen. Het uiteindelijke doel van het plan is om het asbest veilig te verwijderen zonder de gezondheid van bewoners of werknemers in gevaar te brengen.
Wat zijn de wettelijke verplichtingen voor asbestverwijdering in Vlaanderen?
In Vlaanderen is de verwijdering van asbest streng gereguleerd door de overheid en OVAM. Er gelden specifieke regels voor de veilige afvoer van asbesthoudende materialen, en het is verplicht om een gecertificeerd bedrijf in te schakelen voor de verwijdering. De overheid verplicht eigenaars van gebouwen om een asbestinventaris op te stellen en asbest te verwijderen volgens de vastgestelde richtlijnen.
Opleidingen voor asbestdeskundigen:
Om asbestdeskundige te worden, moet u een erkende opleiding volgen die voldoet aan de eisen van de Vlaamse overheid. Er zijn verschillende opleidingen beschikbaar, variërend van korte cursussen tot meer uitgebreide opleidingstrajecten.
Enkele voorbeelden van erkende opleidingen zijn:
- Asbestdeskundige inventarisatie: Deze opleiding leert u hoe u asbest kunt herkennen, beoordelen en inventariseren.
- Asbestdeskundige type A: Deze opleiding is gericht op het uitvoeren van eenvoudige asbestinventarisaties.
- Asbestdeskundige type B: Deze opleiding is gericht op het uitvoeren van uitgebreide asbestinventarisaties, inclusief het nemen van monsters en het laten analyseren ervan in een laboratorium.
Hoe vind ik een asbestdeskundige?
U kunt een erkende asbestdeskundige vinden via de website van de OVAM: https://ovam.vlaanderen.be/lijst-procesgecertificeerde-bedrijven. Hier vindt u een lijst van alle gecertificeerde asbestdeskundigen in Vlaanderen.
Loon van een asbestdeskundige:
Het loon van een asbestdeskundige varieert afhankelijk van hun ervaring, opleiding en certificering. Gemiddeld verdienen asbestdeskundigen in België tussen de €35.000 en €55.000 per jaar.
Asbestinventarisatie prijs per type:
De kosten van een asbestinventarisatie hangen af van het type inventarisatie en de grootte van de woning of het gebouw.
- Type A: Een eenvoudige asbestinventarisatie kost gemiddeld tussen €250 en €500.
- Type B: Een uitgebreide asbestinventarisatie kost gemiddeld tussen €500 en €1.000.
Wat is een gecertificeerd asbestdeskundige?
Een gecertificeerd asbestdeskundige is een erkend expert die is opgeleid en gecertificeerd om asbest te herkennen, te bemonsteren en te analyseren. Hij kan je adviseren over de aanwezigheid van asbest in je woning en je begeleiden bij de sanering (verwijdering) van asbest.
De taken van een gecertificeerd asbestdeskundige
Een gecertificeerd asbestdeskundige voert onder andere de volgende taken uit:
- Visuele inspectie: De asbestdeskundige inspecteert je woning op zichtbare tekenen van asbest. Hij let hierbij op verdachte materialen, zoals golfplaten, leidingisolatie, vloerzegel en spuitplafonds.
- Bemonstering: Als de asbestdeskundige vermoedt dat er asbest aanwezig is, zal hij stalen nemen van de verdachte materialen. Deze stalen worden vervolgens geanalyseerd in een erkend laboratorium.
- Analyse: Het laboratorium onderzoekt de stalen op de aanwezigheid van asbestvezels. Het resultaat van de analyse wordt opgenomen in het asbestattest.
- Asbestattest: Het asbestattest geeft een overzicht van de aanwezigheid van asbest in je woning. Het attest vermeldt ook de soort asbest, de hoeveelheid en de locatie.
- Advies: De asbestdeskundige kan je adviseren over de gevaren van asbest en de mogelijkheden tot sanering. Hij kan je ook doorverwijzen naar gespecialiseerde firma’s voor de sanering van asbest.
De opleiding tot asbestdeskundige in Vlaanderen
De eerste stap naar het certificaat asbestdeskundige is het volgen van een opleiding. In Vlaanderen zijn er verschillende erkende opleidingsinstituten die cursussen aanbieden. Deze cursussen bestaan doorgaans uit twee delen:
- Theorie: In dit deel leer je alles over de eigenschappen van asbest, de gezondheidsrisico’s, de wetgeving en de normen inzake asbest in Vlaanderen.
- Praktijk: Hier leer je de praktische vaardigheden om asbest te herkennen, te inventariseren, te bemonsteren en te verwijderen. Je krijgt ook training in veilig werken met asbest.
Examens voor het certificaat asbestdeskundige
Na het afronden van de opleiding, dien je te slagen voor de officiële examens om het certificaat asbestdeskundige te behalen. In Vlaanderen zijn er drie examens:
- Theorie-examen: Dit examen toetst je kennis van de theorie die je tijdens de opleiding hebt geleerd.
- Praktijkexamen: Hierbij toon je je praktische vaardigheden in het herkennen, inventariseren, bemonsteren en verwijderen van asbest.
- Mondeling examen: Tijdens dit examen word je ondervraagd over je kennis en vaardigheden met betrekking tot asbest.
Vereisten om asbestdeskundige te worden in Vlaanderen
Om te kunnen deelnemen aan de opleiding tot asbestdeskundige in Vlaanderen, moet je aan een aantal vereisten voldoen:
- Je moet minimaal 18 jaar oud zijn.
- Je moet in staat zijn om Nederlands te lezen, te schrijven en te spreken.
- Je moet beschikken over goede lichamelijke en mentale conditie.
- Je moet een geldig uittreksel uit het Strafregister (model 596.3) kunnen voorleggen.
Werkzaamheden als gecertificeerd asbestdeskundige
Met een officieel certificaat asbestdeskundige op zak, kun je in Vlaanderen aan de slag in verschillende sectoren:
- Sloopbedrijven: Asbestdeskundigen bij sloopbedrijven inventariseren en verwijderen asbest op slooplocaties.
- Saneringsbedrijven: Asbestdeskundigen in de saneringssector saneren asbest in gebouwen die niet worden gesloopt.
- Onderzoeksbureaus: Asbestdeskundigen bij onderzoeksbureaus voeren asbestonderzoeken uit in gebouwen.
- Overheidsinstanties: Asbestdeskundigen bij overheidsinstanties controleren de naleving van de asbestwetgeving.
Conclusie:
Het inhuren van een gecertificeerde asbestdeskundige voor inspectie en advies is van groot belang om de risico’s van asbestblootstelling te beheersen. Of het nu gaat om het opstellen van een asbestinventaris, het veilig verwijderen van asbest, of het verkrijgen van een asbestattest, een deskundige speelt een centrale rol in het waarborgen van de veiligheid.