In Vlaanderen is asbestverwijdering bij oude daken een belangrijke maatregel voor gezondheid en milieu. Asbestvezels zijn gevaarlijk omdat ze bij inademing ernstige longziekten kunnen veroorzaken. Daarom moeten asbestdaken tegen 2040 volledig verwijderd zijn. Maar hoe herken je een asbestdak? Wat zegt de wetgeving? Hoeveel kost het en welke subsidies zijn er? In dit artikel beantwoorden we deze vragen en geven we een compleet stappenplan voor een veilige en correcte verwijdering van je asbestdak.
Het verwijderen van een asbestdak in België vóór de deadline van 2025 is niet alleen een wettelijke verplichting, maar ook een noodzaak voor de volksgezondheid. Met subsidies en premies beschikbaar voor woningeigenaren is het belangrijk om snel actie te ondernemen. Laat een asbestinventarisatie uitvoeren, vraag offertes aan bij gecertificeerde bedrijven en profiteer van de beschikbare financiële ondersteuning. Zo zorg je ervoor dat je eigendom voldoet aan de wetgeving en dat je geen onnodige gezondheidsrisico’s loopt.
Asbest is een gevaarlijk materiaal dat ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken, waaronder longkanker, mesothelioom en asbestose. Als uw woning een asbestdak heeft, is het belangrijk om stappen te ondernemen om het veilig te laten verwijderen.
Dit artikel geeft een overzicht van het proces van asbest dakverwijdering, inclusief de stappen die betrokken zijn, de kosten en de veiligheidsmaatregelen die u moet nemen.
Wat is asbest en waarom moet het verwijderd worden?
Asbest is een vezelachtig mineraal dat vaak in bouwmaterialen werd gebruikt vanwege zijn brandwerende en isolerende eigenschappen. Maar asbestvezels zijn schadelijk voor de gezondheid en kunnen ernstige longziekten veroorzaken, waardoor verwijdering noodzakelijk is.
Asbest was tot de jaren ‘90 een populair materiaal in de bouwsector, vooral in golfplaten en dakleien. De vezels zijn bestand tegen hitte en vocht, waardoor ze veel werden gebruikt voor dak- en gevelbekleding. Sinds het verbod op asbest in België wordt het materiaal geleidelijk verwijderd. Vooral bij verwering kunnen asbestvezels vrijkomen, wat een groot gezondheidsrisico betekent.
Hoe herken je asbest in je dak?
Asbestdaken herken je aan grijze golfplaten of leien, meestal geplaatst vóór 2001. Ze hebben een vezelige structuur en kunnen mosvorming vertonen. Bij twijfel is een professionele asbestinventaris noodzakelijk.
Merken zoals Eternit produceerden vroeger veel asbesthoudende dakbedekkingen. Productiejaarcodes op de platen kunnen meer uitsluitsel geven. Omdat visuele herkenning soms lastig is, wordt een asbestinventarisatie sterk aanbevolen.
Welke gezondheidsrisico’s brengt asbest met zich mee?
Asbestvezels kunnen bij inademing leiden tot ernstige longaandoeningen zoals asbestose, longkanker en mesothelioom. De symptomen verschijnen vaak pas 10 tot 40 jaar na blootstelling.
Verweerde asbestdaken vormen het grootste risico omdat de vezels dan gemakkelijk loskomen. Er bestaat geen veilige blootstellingsgrens, wat betekent dat zelfs kleine hoeveelheden schade kunnen veroorzaken.
Hoe verloopt het stappenplan voor asbest dakverwijdering?
Het verwijderen van een asbestdak gebeurt in fasen: eerst een inventarisatie, dan vergunningen aanvragen en veilig verwijderen, gevolgd door correcte afvoer en verwerking.
Het stappenplan:
- Asbestinventarisatie – een expert controleert het dak op asbesthoudende materialen.
- Vergunning en melding – bij grote projecten is een vergunning vereist.
- Voorbereiding werkzone – het gebied rond het dak wordt afgeschermd.
- Verwijdering – asbesthoudende materialen worden losgemaakt zonder te breken.
- Afvoer en verwerking – het asbest wordt verpakt en afgevoerd naar erkende centra.
Wie mag asbest daken verwijderen in België?
Particulieren mogen hechtgebonden asbest zelf verwijderen als het in goede staat is. Niet-hechtgebonden asbest of beschadigde materialen moeten verwijderd worden door een erkende specialist.
Alleen gecertificeerde bedrijven mogen werken met losse asbestvezels. Controleer altijd of een verwijderaar erkend is door OVAM of een andere bevoegde instantie.
Welke veiligheidsmaatregelen moet je nemen bij asbest dakverwijdering?
Veiligheidsmaatregelen omvatten het dragen van FFP3-maskers, gebruik van speciale overalls en het vooraf natmaken van asbestmateriaal om stofvorming te beperken.
De werkzone moet goed afgebakend worden en asbestafval moet worden verpakt in luchtdichte zakken met asbestlabels.
Welke soorten asbestdaken zijn er?
Asbestdaken waren in de vorige eeuw een populaire keuze vanwege de waterdichtheid, degelijkheid en het relatief lage prijskaartje.
Echter, sinds 2001 is het gebruik van asbest in België verboden vanwege de ernstige gezondheidsrisico’s die gepaard gaan met inademing van asbestvezels.
Vandaag de dag zijn er nog steeds veel huizen en gebouwen in Vlaanderen met asbestdaken. Hier bespreken we de verschillende soorten asbestdaken die er waren.
Asbestgolfplaten:
Asbestgolfplaten waren de meest gebruikte vorm van asbestdakbedekking. Ze werden gemaakt van geperst cement waarin asbestvezels waren verwerkt. Asbestgolfplaten zijn er in verschillende soorten en maten, met verschillende profielen en lengtes. De meest gebruikte types waren de rechte en golf golfplaten.
Asbestleien:
Asbest leien zijn platte, rechthoekige dakpannen die gemaakt werden van een mengsel van cement, water en asbestvezels. Ze werden vaak gebruikt voor hellende daken met een traditionele uitstraling. Asbestleien zijn er in verschillende formaten en kleuren.
Asbest shingles:
Asbest shingles zijn kleine, vierkante of rechthoekige dakpannen die gemaakt werden van geperst asbestcement. Ze werden vaak gebruikt voor hellende daken met een schubbenpatroon. Asbest shingles zijn er in verschillende kleuren en texturen.
Asbestbitumen:
Asbestbitumen is een dakbedekking die gemaakt werd van bitumen waaraan asbestvezels waren toegevoegd. Het werd vaak gebruikt voor platte daken en dakgoten. Asbestbitumen is er in verschillende vormen, zoals platen, rollen en stroken.
Asbestdak verwijderen of vervangen ?
De aanwezigheid van asbestvezels in deze daken vormt een aanzienlijk gezondheidsrisico, waardoor de vraag rijst: is het beter om een asbestdak te verwijderen of te vervangen? Laten we deze cruciale beslissing eens onder de loep nemen.
Verwijderen: De Veiligste Optie
Het verwijderen van een asbestdak is de meest effectieve manier om het gezondheidsrisico volledig uit te bannen. Dit proces wordt uitgevoerd door gecertificeerde asbestverwijderaars die strikte veiligheidsmaatregelen volgen om de verspreiding van asbestvezels te voorkomen. Na verwijdering wordt het dakafval op een verantwoorde manier afgevoerd naar een erkende stortplaats.
Vervangen: Een Praktische Alternatief
In sommige gevallen kan het vervangen van een asbestdak een aantrekkelijk alternatief zijn. Dit houdt in dat er een nieuwe dakbedekking over het bestaande asbestdak wordt geplaatst. Hoewel dit de blootstelling aan asbestvezels vermindert, is het belangrijk op te merken dat het asbest nog steeds aanwezig blijft en in de toekomst mogelijk verwijderd moet worden.
Wat met het onderdak
Naast asbestdaken, werd asbest in de vorige eeuw ook wel gebruikt als onderdak. Asbestcementplaten werden vaak geplaatst onder dakpannen of shingles om extra bescherming te bieden tegen vocht en wind. Echter, net zoals asbestdaken, is het gebruik van asbest in onderdaken sinds 2001 verboden in België.
Wat is de prijs voor het verwijderen van een asbest dak?
De prijs voor asbestdakverwijdering variëren tussen 10 en 15 euro per m². Met nieuwe dakbedekking inbegrepen ligt de prijs tussen 35 en 50 euro per m².
| Kostenelement | Gemiddelde prijs (incl. btw) |
|---|---|
| Alleen verwijdering | €10 – 15 per m² |
| Verwijdering + nieuwe dakbedekking | €35 – 50 per m² |
| Afvoerkosten | ± €140 per ton |
Welke factoren beïnvloeden de kostprijs van asbest dakverwijdering?
De kosten hangen af van de dakgrootte, complexiteit, toegankelijkheid, materiaalsoort en of er meteen een nieuwe dakbedekking geplaatst wordt.
Andere kostenfactoren zijn transportkosten naar verwerkingscentra en regionale prijsverschillen.
Zijn er subsidies beschikbaar voor asbest dakverwijdering in België?
Ja, in Vlaanderen zijn er premies tot 8 euro per m² bij asbestverwijdering in combinatie met dakisolatie. Sommige gemeenten bieden extra subsidies.
Dit kan de totaalprijs van een project aanzienlijk verlagen.
Veiligheidsmaatregelen bij asbest dakverwijdering
Asbest dakverwijdering is een gevaarlijke klus die alleen mag worden uitgevoerd door gekwalificeerde professionals. Neem tijdens het verwijderen van asbest de volgende veiligheidsmaatregelen:
- Blijf uit de buurt van het werkgebied: Tijdens de asbestverwijderingsproces is het belangrijk om uit de buurt van het werkgebied te blijven. Dit helpt om blootstelling aan asbestvezels te minimaliseren.
- Draag beschermende kleding: Draag tijdens de asbestverwijderingsproces beschermende kleding, waaronder een stofmasker, handschoenen en een overall.
- Volg de instructies van de aannemer: Volg altijd de instructies van de aannemer die het asbest van uw dak verwijdert.
- Zoek medisch advies: Als u na blootstelling aan asbest gezondheidsproblemen ervaart, zoek dan onmiddellijk medisch advies.
Wat is het risico van het niet verwijderen van een asbestdak?
Het niet verwijderen van een asbestdak na 2024 kan leiden tot ernstige gezondheidsrisico’s en mogelijke boetes. Verweerde asbest geeft schadelijke vezels af die kunnen leiden tot ziekten zoals longkanker, mesothelioom en asbestose. Daarnaast kan het niet voldoen aan de wettelijke verplichtingen na 2024 juridische en financiële consequenties hebben, zoals boetes en een verplichting tot directe verwijdering.
Hoe zit het met de verplichting voor asbestdak verwijderen in 2024 in België?
Vanaf 2024 is het in België verplicht om asbestdaken te verwijderen. Deze maatregel heeft betrekking op asbesthoudende dakbedekkingen zoals golfplaten en leien die in contact staan met de buitenlucht. De overheid heeft deze wet ingevoerd vanwege de gezondheidsrisico’s die verweerde asbestvezels kunnen veroorzaken. Asbest, vooral in daken die ouder zijn dan 20 tot 30 jaar, kan kankerverwekkende vezels afgeven wanneer het verweert of beschadigd raakt. Om deze risico’s te beperken, moeten alle asbestdaken vóór 31 december 2024 verwijderd zijn.
In België gelden strikte regels voor asbestverwijdering. Hechtgebonden asbest mag onder voorwaarden door particulieren worden verwijderd, maar niet-hechtgebonden asbest vereist een erkend asbestverwijderaar.
Vlaanderen streeft naar een volledige afbouw van asbestdaken tegen 2040. Bij renovatieprojecten of verkoop van woningen met asbestdaken kunnen extra verplichtingen gelden.
Wanneer moet je asbest dak verwijderd zijn volgens de Belgische wetgeving?
In Vlaanderen moeten alle asbestdaken tegen 2040 verwijderd zijn. In Wallonië en Brussel is er geen harde deadline, maar wordt verwijdering aangeraden bij beschadiging.
Bij bepaalde renovaties kan verwijdering verplicht worden. Er zijn ook handhavingsmaatregelen zoals boetes bij niet-naleving.
Welke vergunningen heb je nodig voor asbest dakverwijdering?
Voor asbestdakverwijdering is vaak een omgevingsvergunning nodig. Zelfverwijdering moet vooraf gemeld worden bij de gemeente en professionele verwijderaars moeten erkend zijn.
Een sloopinventaris kan verplicht zijn bij grotere projecten. Gemeenten kunnen specifieke eisen stellen aan de manier waarop asbest wordt verwerkt en afgevoerd.
Welke soorten daken vallen onder de verplichting van asbestverwijdering?
De verplichting voor asbestverwijdering in 2024 heeft vooral betrekking op golfplaten, leien en andere dakbedekkingen die hechtgebonden asbest bevatten. Niet-hechtgebonden asbest, zoals onderdaken of isolatiemateriaal onder dakpannen, valt niet direct onder deze verplichting, maar het is sterk aangeraden om deze ook te overwegen voor verwijdering om gezondheidsrisico’s volledig uit te sluiten.
Asbestdaken moeten worden verwijderd vanwege hun blootstelling aan de elementen, wat de kans vergroot dat de vezels loskomen. Deze vezels kunnen ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, zoals longkanker en asbestose. Leien en golfplaten die asbest bevatten zijn vaak te vinden op oudere gebouwen en schuurtjes.
Huidige Regelgeving over Asbestdaken
Asbest in Goede Staat: Geen Directe Verplichting
Op dit moment is er in Vlaanderen geen verplichting om een asbestdak te laten vervangen, zolang het dak in goede staat verkeert. Dit betekent dat als er geen schade aan het dak is en de asbestvezels niet vrijkomen, er geen directe noodzaak is voor verwijdering. Asbestdaken die geen slijtage of schade vertonen, vormen op korte termijn geen onmiddellijk gezondheidsrisico.
Waarom is Vervanging Toch Aangeraden?
Hoewel een asbestdak in goede staat geen directe bedreiging vormt, worden asbestdaken met de jaren steeds kwetsbaarder. Zodra een asbestdak begint te verweren of beschadigd raakt, kunnen er gevaarlijke asbestvezels vrijkomen die schadelijk zijn bij inademing. Dit kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals asbestose, longkanker en mesothelioom. Daarom raden experts sterk aan om oudere asbestdaken, vooral als ze meer dan 30 jaar oud zijn, preventief te vervangen.
Toekomstige Verplichtingen
Er zijn een aantal belangrijke deadlines voor het verwijderen van asbestdaken in Vlaanderen die huiseigenaren in de gaten moeten houden:
Vanaf 2024: Verwijdering Verplicht voor Nieuwe en Gerenoveerde Gebouwen
Vanaf 2024 moeten alle asbesthoudende daken en gevels worden verwijderd wanneer een gebouw wordt gerenoveerd of herbouwd. Deze regel geldt voor zowel particuliere als commerciële gebouwen. Dit betekent dat als je van plan bent om een verbouwing uit te voeren aan een woning met een asbestdak, je het asbest verplicht moet laten verwijderen.
Tegen 2034: Verplichte Verwijdering van Risicovolle Asbesttoepassingen
Alle asbestcement daken en andere risicovolle asbesttoepassingen moeten tegen 2034 verplicht verwijderd zijn. Dit omvat toepassingen die een groter risico vormen vanwege de mogelijkheid dat de vezels vrijkomen. Asbestcement, dat veel werd gebruikt in daken, is een van de grootste risico’s als het begint te slijten.
Tegen 2040: Verwijdering van Alle Asbesttoepassingen in Slechte Staat
Alle andere asbesttoepassingen die zich in slechte staat bevinden, moeten tegen 2040 verwijderd zijn. Dit betekent dat, zelfs als een asbestdak momenteel geen directe gezondheidsrisico’s met zich meebrengt, het uiteindelijk toch verplicht zal zijn om het te vervangen als het begint te verweren of schade oploopt.
Aanbevelingen voor Asbestverwijdering
Verwijdering bij Schade of Slechte Staat
Hoewel het momenteel niet verplicht is om asbestdaken te verwijderen als ze in goede staat zijn, is het sterk aanbevolen om actie te ondernemen als je asbestdak beschadigd is of tekenen van slijtage vertoont. Schade kan leiden tot het vrijkomen van microscopisch kleine asbestvezels, die een gevaar voor de gezondheid vormen wanneer ze ingeademd worden. Als je vermoedt dat je dak beschadigd is, is het verstandig om een erkende asbestverwijderaar in te schakelen om de situatie te beoordelen en het dak veilig te verwijderen indien nodig.
Laat Verwijdering Altijd Door Professionals Uitvoeren
Het verwijderen van asbest is een specialistisch werk dat niet door een doe-het-zelver mag worden uitgevoerd. Erkende asbestverwijderaars hebben de juiste apparatuur en kennis om het asbest veilig te verwijderen en de verspreiding van gevaarlijke vezels te voorkomen. Dit voorkomt blootstelling aan schadelijke stoffen voor zowel de bewoners als de omgeving.
Wat moet je doen na het verwijderen van je asbest dak?
Na verwijdering moet het asbest correct worden afgevoerd, de zone gereinigd en een nieuw dak geplaatst worden. Een attest van correcte verwerking is belangrijk voor eventuele subsidies.
Welke dakbedekking kun je kiezen na asbest verwijdering?
Mogelijke dakbedekkingen na asbestverwijdering zijn vezelcementplaten (€30/m²), metalen dakbedekking (€35-60/m²), bitumen golfplaten (€25/m²) of EPDM-rubber (€40-60/m²).
Sommige materialen zoals zonnepanelen geïntegreerd in het nieuwe dak kunnen extra voordelen bieden.
Hoe zorg je voor correcte afvoer van asbesthoudend materiaal?
Asbestafval moet dubbel verpakt worden in speciale asbestzakken of folies en afgevoerd naar erkende verwerkingscentra. Transportkosten bedragen gemiddeld 140 euro per ton.
Veel gemeenten vereisen een voorafgaande melding en stellen maximale hoeveelheden per bezoek vast.
Kan je zelf asbest verwijderen in België?
Nee, het is wettelijk verboden voor particulieren om zelf asbesthoudende materialen te verwijderen. Het verwijderen van asbest moet altijd gebeuren door een gecertificeerd bedrijf om de veiligheid te waarborgen. Gecertificeerde verwijderaars beschikken over de nodige expertise en apparatuur om asbest op een veilige manier te verwijderen en te vervoeren naar een erkende verwerkingsplaats.
Welke stappen moet je ondernemen bij asbestverwijdering?
- Asbestinventarisatie: Laat een gecertificeerd bedrijf een inventarisatie uitvoeren om de aanwezigheid en het type asbest vast te stellen.
- Vergunningen aanvragen: Voor grotere projecten kan een vergunning nodig zijn.
- Professioneel laten verwijderen: Zorg ervoor dat je werkt met een gecertificeerd bedrijf dat het asbest volgens de wettelijke richtlijnen verwijdert.
- Veilig transport: Asbest moet worden afgevoerd in speciale containers en naar een erkend verwerkingsbedrijf gebracht worden.
Belangrijke aandachtspunten:
- Verwijder nooit zelf een asbestdak: Asbestverwijdering is een complexe en gevaarlijke klus die enkel door een erkende asbestverwijderingsdeskundige mag worden uitgevoerd. Zelf asbest verwijderen kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen.
- Schakel een erkende asbestdeskundige in: Zorg ervoor dat u kiest voor een erkende asbestverwijderingsbedrijf dat beschikt over de nodige vergunningen en verzekeringen. U kunt een lijst van erkende bedrijven vinden op de website van de Vlaamse overheid.
- Vraag om een schriftelijke offerte: Vraag voordat u met een asbestverwijderingsbedrijf in zee gaat om een schriftelijke offerte met alle kostenposten en de garantievoorwaarden.
- Controleer of de aannemer verzekerd is: Zorg ervoor dat het asbestverwijderingsbedrijf beschikt over een aansprakelijkheidsverzekering en een verzekering voor beroepsrisico’s.
- Informeer naar de werkwijze: Vraag de asbestverwijderingsdeskundige hoe hij te werk gaat en welke veiligheidsmaatregelen er zullen worden genomen.
- Wees aanwezig tijdens de werkzaamheden: Het is belangrijk dat u aanwezig bent tijdens de werkzaamheden om te controleren of alles op een veilige en correcte manier verloopt.
- Doe aangifte van de asbestverwijdering: Na de verwijdering van het asbestdak, moet u de werkzaamheden aangifte doen bij de afvalstoffenbeheerder van uw gemeente.
FAQ
Wanneer moeten asbestdaken precies verwijderd zijn in België?
De deadline voor het verwijderen van asbesthoudende daken is 31 december 2024. Dit geldt voor alle gebouwen met asbestdaken, ongeacht of het om particuliere, commerciële of overheidsgebouwen gaat. Het is belangrijk om tijdig actie te ondernemen, aangezien veel gespecialiseerde bedrijven een drukke agenda zullen hebben naarmate de deadline nadert.
Welke andere materialen bevatten mogelijk asbest en moeten ook verwijderd worden?
Naast daken kunnen ook andere bouwmaterialen zoals onderdakplaten, gevelpanelen, en zelfs isolatiemateriaal asbest bevatten. Hoewel de wetgeving zich vooral richt op asbestdaken, is het sterk aanbevolen om ook deze materialen te laten controleren en indien nodig te verwijderen, om blootstelling aan asbestvezels volledig te vermijden.
Hoe lang duurt het verwijderen van een asbestdak?
De duur van de verwijdering hangt af van de grootte van het dak en de complexiteit van het project. Voor een standaard dak van ongeveer 100 m² kan de verwijdering enkele dagen tot een week duren, afhankelijk van het weer en de logistieke omstandigheden.
Wat zijn de gevolgen voor de waarde van je woning als je een asbestdak hebt?
Het hebben van een asbestdak kan de waarde van je woning negatief beïnvloeden, aangezien potentiële kopers worden afgeschrikt door de gezondheidsrisico’s en de verwijderingskosten. Het verwijderen van een asbestdak en het vervangen door veilige materialen kan de waarde van je woning aanzienlijk verhogen, vooral met het oog op de verplichte verwijdering in 2024.
Conclusie
Asbest dakverwijdering is een belangrijke klus die moet worden uitgevoerd door gekwalificeerde professionals. Door de stappen in dit artikel te volgen, kunt u ervoor zorgen dat uw asbestdak veilig en efficiënt wordt verwijderd.