De job van asbestdeskundige is in Vlaanderen in 2025 sterk gereguleerd. Sinds 2022 is het verplicht een geldig asbestattest voor te leggen bij de verkoop van gebouwen gebouwd vóór 2001, waardoor de vraag naar erkende deskundigen sterk is gestegen. Maar hoe word je gecertificeerd asbestdeskundige volgens de Vlaamse regelgeving? In dit artikel lees je in detail hoe je asbestdeskundige wordt, welke opleidingen je daarvoor exact nodig hebt, hoe het examen verloopt, wat de kosten zijn, wie je moet contacteren voor een certificaat en wat je jaarlijks moet blijven doen om erkend te blijven.
Wat is een asbestdeskundige inventarisatie precies?
Een asbestdeskundige inventarisatie is een persoon die wettelijk erkend is om een visuele en niet-destructieve asbestinventaris op te maken. De voornaamste taak van deze deskundige is het opstellen van een asbestattest voor gebouwen gebouwd vóór 2001, conform het inspectieprotocol van OVAM (Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij).
Wat is het doel van een asbestattest?
Het asbestattest informeert kopers en eigenaars over de aanwezigheid en staat van asbesthoudende materialen in een gebouw. Op basis hiervan kan men bepalen of verwijdering nodig is vooraleer verbouwingen plaatsvinden of bij een geplande verkoop.
Wie geeft de certificaten af?
De persoonscertificaten worden uitgereikt via erkende certificatie-instellingen zoals COPRO. Het examen wordt afgenomen door OVAM of een door OVAM gemachtigde instantie.
Hoe start je met de opleiding tot asbestdeskundige inventarisatie?
Om gecertificeerd te worden, moet je een opleidingstraject volgen. Dit omvat een vooropleiding, een verplichte hoofopleiding, een examen en ten slotte certificering via een erkend orgaan.
| Vereiste stap | Inhoud | Duur/Plaats |
|---|---|---|
| Vooropleiding (optioneel) | Basiskennis asbest, gezondheid, wetgeving | 2 tot 3 dagen – erkende centra |
| Verplichte opleiding | Inspectie, staalname, OVAM-rapportage | 3 dagen – erkende opleiders |
| Examen | Theoretisch en praktisch examen | OVAM of erkende examinatoren |
| Persoonscertificaat & registratie | Certificering via COPRO + registratie bij erkend bedrijf | Binnen ± 1 maand na slagen examen |
Wat leer je tijdens de vooropleiding asbestinventarisatie?
De basisopleiding is niet verplicht, maar wordt sterk aanbevolen. Hier leer je onder andere:
- De eigenschappen van asbest en waarom het gevaarlijk is
- Historische toepassingen in bouwmaterialen
- Vlaamse regelgeving en erkende verwijderingstechnieken
- Hoe je visueel asbest herkent en risico’s inschat
Hoelang duurt de vooropleiding?
De meeste centra organiseren een opleiding van 2 tot 3 dagen, inclusief theorieles en één of twee praktijksessies.
Wat is de kostprijs van de vooropleiding?
De prijs schommelt rond € 700 à 800 incl. btw, afhankelijk van het opleidingscentrum (prijzen 2024).
Wat houdt de verplichte opleiding voor asbestdeskundige inventarisatie in?
De verplichte opleiding wordt erkend en gecontroleerd door COPRO, in samenwerking met OVAM. Deze hoofdopleiding is essentieel om toegelaten te worden tot het certificaatexamen.
Wat staat er op het programma?
Tijdens deze 3-daagse opleiding leer je o.a.:
- Werken volgens het Vlaamse inspectieprotocol
- Hoe visuele inventarisaties gebeuren zonder destructieve tests
- Risicobeoordeling per zone
- Omschrijving en staalname van verdachte materialen
- Gebruik van de digitale OVAM-webapp voor rapportage
Hoe verloopt het examen tot asbestdeskundige?
Het examen is verplicht na de opleiding en bestaat uit twee onderdelen:
- Theoretisch luik: flitsvragen over regelgeving, herkenning en technische processen.
- Praktisch luik: casusoplossing en simulatie van een inventarisatie.
Wie organiseert het examen?
Enkel door OVAM gemachtigde examencentra mogen deze testen afnemen. Je moet vooraf je deelname aanvragen en je opleidingsattest voorleggen.
Wat zijn de voorwaarden om te mogen starten aan de asbestopleiding?
Om te starten moet je minimaal voldoen aan deze eisen:
- Diploma secundair onderwijs (ASO, TSO, KSO) of gelijkwaardige kwalificatie
- Of: aantoonbare ervaring in een technisch/bouwkundig beroep
- Voldoende kennis van het technisch Nederlands
- Lezen en kunnen interpreteren van plannen en bouwtechnische termen
Hoe werkt de certificering van asbestdeskundigen?
Wie geslaagd is voor het examen, kan een aanvraag indienen voor een persoonscertificaat bij een door OVAM erkende certificatie-instelling.
Wat zijn de voorwaarden voor de certificering?
Je moet:
- Slagen voor het examen
- Een dossier indienen met opleidingsbewijs, CV en verklaringen over onafhankelijkheid
- Samenwerken met een procesgecertificeerd bedrijf – dus je mag niet als freelancer zonder erkend bedrijf inventarisaties uitvoeren
Wat is een procescertificaat en waarom is het verplicht?
Een procescertificaat garandeert dat het bedrijf waar je voor werkt aan de kwaliteitsnormen van OVAM voldoet. Dit gaat over:
- Interne kwaliteitscontrole
- Werkinstructies en procedures
- Periodieke evaluatie van prestaties (inclusief steekproefcontroles)
Een asbestdeskundige moet dus aangesloten zijn bij een procesgecertificeerd bedrijf om wettelijk asbestattesten te mogen afleveren.
Moet je jaarlijks bijscholing volgen als erkend asbestdeskundige?
Ja, om je erkenning te behouden in Vlaanderen moet je jaarlijks:
- Een bijscholing volgen bij erkende opleidingscentra
- Een praktijkgerichte bijscholing volgen als je eerste jaar als asbestdeskundige is
- Periodiek je kennis actualiseren volgens wijzigingen in regelgeving
Ben je verplicht om onafhankelijk te zijn?
Ja. Iedere erkende asbestdeskundige moet een onafhankelijkheidsverklaring ondertekenen. Je mag:
- Geen financieel belang hebben bij verwijderingswerken of verkoop van het pand
- Geen connectie hebben met betrokken partijen in het dossier
Dit is verplicht in kader van de objectiviteit van het asbestattest.
Welke softwaretools en databanken moet een asbestdeskundige gebruiken?
Elke deskundige gebruikt dezelfde digitale performa via het platform van OVAM:
- OVAM Webtoepassing: voor invoer, validatie en verzending van asbestattesten
- Realtime asbestdatabanken voor referenties bij materiaalherkenning
- Rapportformats en erkende asbestcodes vastgelegd door OVAM
Welke jobs en doorgroeimogelijkheden zijn er na certificering?
Gecertificeerde asbestdeskundigen kunnen aan de slag als:
- Zelfstandig deskundige (mits aansluiting bij erkend bedrijf)
- Expert binnen architectenkantoren of studiebureaus
- Projectleider asbestverwijdering
- Interventie-inspecteur bij openbare diensten (bv. OVAM of lokale besturen)
Hoe lang blijft een certificaat geldig?
Het persoonscertificaat blijft 5 jaar geldig. Je behoudt het als je elk jaar:
- Een erkende bijscholing volgt
- Je onafhankelijkheid ondertekent
- Blijft werken via een procesgecertificeerde organisatie
Bij hercertificering wordt ook nagegaan hoeveel attesten je effectief afgeleverd hebt.
Om asbestdeskundige in Vlaanderen in 2025 te worden, moet je een gestructureerd parcours volgen onder toezicht van OVAM. In dit traject leer je hoe je volgens wettelijke normen een asbestattest opstelt. Je begint met een opleiding, legt een examen af, en vraagt een officieel persoonscertificaat aan. Daarna ben je bevoegd om voor gebouwen gebouwd vóór 2001 een wettelijk geldig asbestattest af te leveren. Jaarlijkse bijscholing is verplicht, net als werken binnen een erkend bedrijf met procescertificering.
Op zoek naar info over het veilig laten verwijderen van asbest of het aanvragen van een geldig asbestattest? Asbest Verwijderen JK is gespecialiseerd in asbestverwijdering en erkend voor de opmaak en opvolging van asbestattesten. Op hun website vind je praktijkgerichte info, richtprijzen en concrete ondersteuning.