De Vlaamse scholen kunnen in 2025 rekenen op een volledige terugbetaling (100%) van hun kosten voor asbestverwijdering. Dat betekent dat zowel eerder niet-gesubsidieerde als risicoloze asbesttoepassingen nu worden meegeteld voor vergoeding. Dankzij een bijkomend jaarlijks budget van 5,4 miljoen euro, vrijgemaakt door de Vlaamse overheid, verlopen alle subsidies voortaan via het onderwijsveld. Toch zijn er ook duidelijke verplichtingen: een asbestattest, een correcte asbestinventaris en een plan van aanpak zijn allemaal onmisbaar om van de maatregel gebruik te kunnen maken. Zin om te weten wie subsidie krijgt, wanneer je dat aanvraagt en hoe je je school correct voorbereidt? We beantwoorden hieronder de meest relevante vragen over deze unieke regeling.
Wat houdt de 100% subsidie voor asbestverwijdering in scholen in?
De 100% subsidie voor asbestverwijdering in Vlaamse scholen betekent dat alle erkende kosten volledig worden terugbetaald door het Vlaamse onderwijsbudget.
De 100% subsidieregeling vervangt de vroegere terugbetalingsformules van OVAM (ongeveer 50%) en AGION (60% tot 70%). Vanaf 2025 draagt de Vlaamse overheid via een extra enveloppe van 5,4 miljoen euro per jaar alle resterende kosten. Deze regeling is enkel van toepassing op schoolgebouwen in Vlaanderen en op verwijderingsprojecten met geldige technische en administratieve dossiers.
Welke kosten vallen onder de 100% subsidie?
De kosten die onder de subsidie vallen zijn:
- Asbestinventaris opmaken inclusief staalnames en laboratoriumonderzoek
- Adviesverlening en projectbegeleiding
- Verwijdering en verwerking van asbestmateriaal door erkende firma’s
- Eindcontrole en vrijgave met meetrapport
Vanaf wanneer is de regeling geldig?
De regeling werd aangekondigd begin 2025 maar treedt pas volledig in werking na goedkeuring door de Vlaamse Onderwijsraad en de Raad van State.
Dossiers mogen pas officieel ingediend worden zodra het definitieve decreet is gepubliceerd, ook al keurde de Vlaamse Regering dit al voorlopig goed op 2 mei 2025. Scholen wordt aangeraden hiermee te wachten tot de aangepaste subsidiewetgeving effectief gepubliceerd is in het Belgisch Staatsblad.
Welke soorten asbesttoepassingen worden nu ook gedekt?
Ook asbestmaterialen die geen direct risico veroorzaken, zoals hechtgebonden asbestleien op moeilijk bereikbare daken, komen vanaf 2025 in aanmerking. Dit vergroot de reikwijdte aanzienlijk in vergelijking met de vroegere OVAM-subsidies.
Wat heb je als school nodig om te kunnen genieten van deze subsidie?
Om in aanmerking te komen voor de subsidie moet de school een aantal documenten kunnen voorleggen die aantonen dat het project correct werd voorbereid en uitgevoerd.
Deze stukken worden verplicht door zowel AGION als OVAM, en ontbreken betekent automatisch dat de subsidie wordt geweigerd.
Wat is een asbestattest en waarom is het verplicht?
Een asbestattest is een officieel document dat bevestigt of er het aanwezigheid van asbest is vastgesteld in een pand of gebouw.
Het is sinds 2022 verplicht bij elke eigendomsoverdracht en – sinds 2025 – ook noodzakelijk voor openbare gebouwen, waaronder scholen. Voor de subsidieaanvraag vormt dit attest het bewijsstuk dat een asbestinventaris werd opgemaakt onder toezicht van een erkend deskundige.
Wat is een asbestinventaris?
De asbestinventaris is een gedetailleerde lijst van alle plaatsen waar asbest aanwezig is.
Een erkend deskundige asbestinventarisatie voert een inspectie op locatie uit en registreert:
- Aard van het gevonden materiaal (hechtgebonden/niet-hechtgebonden)
- Risico op blootstelling
- Locatie binnen het gebouw
- Mogelijke saneringsmaatregelen
Wat is een asbestbeheersplan?
Een asbestbeheersplan beschrijft hoe een school zal omgaan met aanwezig asbest in de toekomst.
Het plan bevat:
- Monitoringmethodes
- Procedures voor kleine herstellingen
- Instructies voor personeel en aannemers
- Tijdsverloop voor sanering indien die gepland of nodig is
Wie komt in aanmerking voor de 100% subsidie?
Alle scholen in het Vlaams onderwijsnet kunnen een aanvraag indienen, ongeacht onderwijsnet of schooltype.
De subsidie richt zich op:
- Basisscholen
- Secundaire scholen
- Buitengewoon onderwijs
- Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB’s)
- Centrum voor Volwassenenonderwijs (CVO’s)
Gelden de subsidies ook voor gesubsidieerd vrij onderwijs?
Ja. Zowel officiële scholen (gemeentelijk, stedelijk, provinciaal) als scholen van het gesubsidieerd vrij net (bijv. katholiek onderwijs) komen in aanmerking, zolang ze beheerd worden via AGION.
Zijn kleinschalige herstellingen ook gesubsidieerd?
Neen, AGION voorziet geen tussenkomst voor projecten onder 8.500 euro exclusief btw. In dat geval kan de school wel een beroep doen op OVAM of de werken intern uitvoeren mits opleiding en attestatie van het technisch personeel.
Hoe dien je een subsidieaanvraag correct in?
Een subsidieaanvraag dien je in via het e-loket van AGION na de definitieve goedkeuring van het decreet.
De aanvraag moet volgende documenten en stappen bevatten:
- Geldig asbestattest of asbestinventaris
- Bestek en offertes van erkende verwijderingsfirma’s
- Aannemingsovereenkomsten
- Facturen, betalingsbewijzen
- Werfverslagen en eindcontroles
Zonder deze formaliteiten wordt geen uitbetaling gedaan.
Wordt het bedrag vooraf uitbetaald of pas nadien?
De subsidie werkt op basis van terugbetaling na volledige afronding van de werken en eindcontrole. Voorschotten zijn mogelijk bij grote projecten, mits goedkeuring door AGION.
Hoe lang duurt het om goedkeuring te krijgen?
De gemiddelde doorlooptijd is momenteel 4 tot 6 weken vanaf de indiening van het dossier. Vertragingen zijn mogelijk indien bijlagen ontbreken.
Is het verplicht om asbest weg te halen uit scholen?
Neen, er bestaat nog geen absolute verplichting tot asbestverwijdering tenzij er direct blootstellingsgevaar is vastgesteld.
Vlaanderen volgt het risicobeleid-asbest: asbest mag blijven zitten indien het:
- In goede staat is
- Hechtgebonden is
- Moeilijk bereikbaar is
- Geen risico vormt bij normaal gebruik
Wanneer vormt asbest een gezondheidsrisico?
Asbest is schadelijk wanneer vezels vrijkomen door beschadiging of verwering. Deze vezels veroorzaken:
- Asbestose (longaandoening)
- Mesothelioom (waaronder longvlieskanker)
- Longkanker
Vooral na verbouwingen, slijpen, zagen of boren komt asbeststof vrij.
Wie bepaalt of het gevaarlijk is?
Een erkend asbestdeskundige voert de beoordeling uit. Enkel hun rapport mag juridisch gebruikt worden in subsidieaanvragen of risicorapporten.
Wat met het personeel dat met asbest in contact kan komen?
Technisch personeel mag asbest enkel verwijderen of behandelen als ze een opleiding “eenvoudige handelingen” gevolgd hebben bij OVAM.
Waarin bestaat die opleiding?
De opleiding behandelt:
- Risico’s bij asbestverwijdering
- Gebruik van PBM’s (persoonlijke beschermingsmiddelen)
- Beveiliging van werfzones
- Rapportering van handelingen
Is die opleiding gratis?
Ja, OVAM biedt de opleiding gratis aan voor schoolpersoneel uit het technisch onderhoudsteam.
Wordt alle asbest in Vlaanderen tegen 2040 verwijderd?
Vlaanderen streeft ernaar om tegen 2040 alle risicovolle asbesttoepassingen verwijderd te hebben.
De doelstelling vloeit voort uit het Actieplan Asbestafbouw Vlaanderen, waarin staat dat:
- Risicovolle toepassingen prioritair aangepakt worden vóór 2034
- Lagere-risico toepassingen en niet-blootgestelde structuren uiterlijk tegen 2040 verwijderd worden
Welke rol spelen scholen binnen dit doel?
Scholen zijn één van de voorrangsgroepen wegens hun maatschappelijke functie en kwetsbare doelgroep (kinderen). De 100% subsidie moet het tempo van asbestafbouw in deze infrastructuur versnellen.
Wat moet het schoolbestuur concreet doen in 2025?
Het takenpakket van een schoolbestuur in 2025 omvat:
| Taak | Verantwoordelijke |
|---|---|
| Asbestattest aanvragen | Schoolbestuur via erkend deskundige |
| Asbestinventaris laten opstellen | Externe specialist met erkende certificatie |
| Opleiding personeel voorzien | Technische dienst via OVAM opleiding |
| Dossier voorbereiden | Administratie & infrastructuurcoördinator |
| Subsidieaanvraag indienen | Via AGION e-loket |
| Werken coördineren en opvolgen | Hoofd infrastructuur of extern projectbeheerder |
Wat als mijn project kleiner is dan het subsidiebedrag van AGION?
Projecten die kleiner zijn dan 8.500 euro (excl. btw) vallen buiten AGION-tussenkomst.
In zulke gevallen:
- Kan de school een aanvraag bij OVAM indienen
- Of de werken laten uitvoeren door intern personeel met geldig attest
Let wel: ook dan blijft een asbestattest en -inventaris wettelijk verplicht.
Wat verandert er ten opzichte van de vroegere regelingen?
De belangrijkste vernieuwingen ten opzichte van vroegere subsidies zijn opgesomd in onderstaande tabel.
| Kenmerk | Voor 2025 | Vanaf 2025 |
|---|---|---|
| OVAM-tussenkomst | Tot max. 50% van bepaalde toepassingen | Niet langer apart, alles via onderwijsbudget |
| AGION-subsidie | Tussen 60 en 70% | 100% via nieuwe regeling |
| Risicoloze toepassingen | Geen subsidie | Worden nu ook gesubsidieerd |
| Projectgrens | Geen impact op aanvraag | <8.500 euro: geen AGION-subsidie |
| Verplichting asbestverwijdering | Alleen bij blootstelling | Geen wijziging |
Hoe blijf ik op de hoogte als schoolbestuur?
Scholen worden aangeraden de officiële communicatiekanalen van AGION en OVAM naukeurig op te volgen.
Belangrijke kanalen zijn:
- AGION-nieuwsbrieven
- OVAM-kalender van opleidingsdagen
- Publicaties in het Belgisch Staatsblad
- Nieuwsberichten via onderwijskoepels
AGION kondigt de start van de definitieve subsidieregeling aan zodra het goedgekeurde decreet gepubliceerd wordt.
Een doordacht en goed voorbereid asbestverwijderingstraject loont in 2025 meer dan ooit. Dankzij de 100% subsidie uit het onderwijsbudget hoeven scholen zelf niets meer te betalen voor sanering, op voorwaarde dat alle documenten en procedures correct gevolgd worden. Volg nauwgezet de richtlijnen van OVAM, AGION én de Vlaamse Overheid. Zo bescherm je niet enkel je leerlingen en personeel, maar ook je schoolbudget.
Wil je juridisch correcte begeleiding of hulp bij aanvraag en opvolging van het subsidiedossier? Contacteer Asbest Verwijderen JK voor implementatieadvies op maat.