Asbestplaten waren tot 1998 populair in de bouw, vanwege hun lage kost, brandwerendheid en isolerende eigenschappen. Helaas is nu bekend dat asbest een kankerverwekkende stof is die ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken. In dit artikel leest u alles over asbestplaten, van hun samenstelling en gevaren tot de herkenning, verwijdering en afvoer.
Asbestplaten werden vaak gebruikt voor afwerking van kleine ruimtes zoals kelders of zolders en soms voor het bekleden van een volledige gevel. Vlakke asbest-cementplaten boden isolatie, waren goedkoop en brandbestendig.
Asbestplaten bestaan voornamelijk uit cement met ongeveer 3 procent asbestvezels. De platen bevatten hechtgebonden asbest, waarbij asbestvezels vastzitten in het cement en niet zomaar vrijkomen in de lucht.
Wat zijn asbestplaten en wat is de samenstelling ervan?
Asbestplaten zijn platen gemaakt van cement waarin asbestvezels vermengd zijn. Deze vezels zorgen voor de stevigheid en isolerende eigenschappen van de platen. Asbest is een verzamelnaam voor verschillende mineralen die in fijne, longonvriendelijke vezels kunnen splijten.
Soorten asbest platen
Er zijn twee hoofdsoorten asbestplaten:
- Cementgebonden asbestplaten: Deze platen zijn het meest courant en bestaan uit 85 à 90% cement en 10 à 15% asbestvezels. Ze zijn te herkennen aan hun grijze of beige kleur en golfvormige of vlakke structuur.
- Leien met asbest: Deze leien bestaan uit een mengsel van cement, water en asbestvezels. Ze zijn te herkennen aan hun donkere kleur en lei-achtige vorm.
Naast deze twee hoofdsoorten bestaan er ook minder courante varianten, zoals asbest-vinylplaten en asbestpapier.
Welke platen bevatten asbest?
Niet alle platen die er uitzien als asbestplaten bevatten ook daadwerkelijk asbest. Vooral platen van na 1998 zijn overwegend asbestvrij. Twijfelt u? Laat dan een asbestinventaris uitvoeren door een erkende expert.
Hoe gevaarlijk zijn asbestplaten?
Inhalen van asbestvezels kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals asbestose (longaandoening), mesothelioom (zeldzame kankervorm) en longkanker. De gevaren nemen toe naarmate er meer asbestvezels worden vrijgemaakt, bijvoorbeeld bij het zagen of schuren van asbestplaten.
Hoe herken je asbestplaten?
Asbestplaten zijn vaak te herkennen aan hun:
- Grijze of beige kleur: Dit is de meest voorkomende kleur, maar er bestaan ook witte, bruine en zwarte asbestplaten.
- Golfvormige of vlakke structuur: Cementgebonden asbestplaten zijn er in beide varianten. Leien met asbest zijn altijd vlak.
- Vezelachtige structuur: Bij goed licht kunt u soms de asbestvezels in de platen zien.
- Leeftijd: Asbestplaten werden vooral gebruikt tussen 1950 en 1998. Platen van na 1998 zijn overwegend asbestvrij.
- Merktekens: Sommige platen bevatten merktekens zoals Eternit of een code met de letters NT.
Twijfelt u? Laat dan een asbestinventaris uitvoeren door een erkende expert.
Welke platen bevatten asbest en waar vind je ze?
Asbestplaten werden voor diverse toepassingen gebruikt, waaronder:
- Dakbedekking: golfplaten, leien
- Gevelbekleding: gevelplaten, zijwandpanelen
- Schuttingen: golfplaten, vlakke platen
- Plafonds: plafondplaten
- Vensterbanken: vensterbanken, dorpels
Asbestplaten verwijderen
Asbestplaten mogen nooit zelf verwijderd worden. Dit is enkel toegestaan door een erkende asbestverwijderaar met de nodige opleiding en uitrusting. De kosten voor het verwijderen van asbestplaten variëren sterk, afhankelijk van de oppervlakte, locatie en complexiteit van de werken. Reken op een richtprijs van €50 tot €75 per m².
Wat gebeurt er met asbestplaten nadat ze verwijderd zijn?
Asbestplaten zijn gevaarlijk afval en moeten op een speciale manier afgevoerd worden. De asbestverwijderaar zorgt voor de correcte afvoer naar een erkende verwerkingsinstallatie.
Asbestplaten afvoeren of laten ophalen
U mag asbestplaten nooit zelf naar het containerpark brengen. U kunt ze laten ophalen door een erkende asbestverwijderaar of naar een erkende afgifteplaats voor asbest brengen.
Mag ik zelf de platen verwijderen?
Nee, het is ten strengste verboden om zelf asbestplaten te verwijderen. Dit moet altijd worden gedaan door een erkend bedrijf dat beschikt over de juiste kennis, ervaring en beschermingsmiddelen om de vezels veilig te verwijderen en af te voeren.
Kosten verwijderen
De gemiddelde kosten voor het verwijderen van asbest golfplaten bedragen €50 tot €75 per m². Dit is inclusief de kosten voor de afvoer van het asbest en de btw. De exacte prijs hangt af van verschillende factoren, zoals de oppervlakte van het dak, de locatie en de bereikbaarheid.
Tabel 1: Indicatieve prijzen voor asbestverwijdering
| Oppervlakte (m²) | Gemiddelde kosten |
|---|---|
| Tot 50 m² | € 2.500 – € 3.750 |
| 50 tot 100 m² | € 4.000 – € 6.500 |
| Meer dan 100 m² | € 6.000 – € 8.750 |
Waar vind je asbestplaten?
Asbestplaten kunnen op verschillende plaatsen in woningen en gebouwen gevonden worden, onder andere:
- Daken: Asbestplaten werden vaak gebruikt als dakbedekking, vooral op hellende daken.
- Wanden: Asbestplaten werden soms gebruikt als wandbekleding, vooral in garages en kelders.
- Plafond: Asbestplaten werden ook wel gebruikt als plafondbekleding, vooral in vochtige ruimtes zoals badkamers en keukens.
- Schoorstenen: Asbestcement werd ook gebruikt voor schoorstenen en rookkanalen, vooral in woningen gebouwd tussen 1950 en 1980.
- Onderdak en dakpannen: Naastasbestplaten als dakbedekking, werden asbestvezels ook soms toegevoegd aan bitumineuze dakpannen en onderdakplaten om de brandweerstand te verhogen.
Hoe gevaarlijk zijn asbest platen?
Asbest is een verzamelnaam voor verschillende mineralen die in fijne, longonvriendelijke vezels kunnen splijten. Deze vezels komen vrij bij het breken, zagen of schuren van asbestplaten, maar ook bij veroudering van de platen. Wanneer u deze vezels inademt, kunnen ze zich vasthechten in uw longen en leiden tot ernstige gezondheidsproblemen.
Asbestgerelateerde ziektes
De meest gevreesde aandoening die door asbest wordt veroorzaakt is asbestose. Dit is een progressieve longziekte die leidt tot kortademigheid, pijn op de borst en uiteindelijk ademhalingsfalen. Asbest kan ook mesothelioom veroorzaken, een zeldzame vorm van kanker die de longvliezen of het buikvlies aantast. Daarnaast verhoogt blootstelling aan asbest het risico op longkanker.
De ernst van de gevaren
De ernst van de gevaren van asbest hangt af van verschillende factoren, zoals:
- De hoeveelheid asbestvezels waaraan u bent blootgesteld: Hoe meer vezels u inademt, hoe groter het risico op gezondheidsproblemen.
- De duur van de blootstelling: Langdurige blootstelling aan asbest is veel gevaarlijker dan kortstondige blootstelling.
- Uw individuele gezondheid: Sommige mensen zijn gevoeliger voor de effecten van asbest dan anderen.
Hoe uzelf beschermen
U kunt uzelf tegen de gevaren van asbestplaten beschermen door:
- Uw woning te laten controleren op asbest: Dit kan door een erkende asbestdeskundige worden gedaan.
- Asbestplaten nooit zelf te verwijderen of te bewerken: Laat dit altijd over aan een erkende asbestverwijderaar.
- In contact met asbest te vermijden: Als u asbestplaten tegenkomt, raak ze dan niet aan en ga meteen weg.
Groene asbestplaten
Groene asbestplaten, ook wel chrysotielplaten genoemd, bevatten het meest gevaarlijke type asbest. Deze platen werden vooral gebruikt tussen de jaren 1960 en 1980.
Gespijkerde asbestplaten
Gespijkerde asbestplaten zijn cementgebonden asbestplaten die met spijkers op een dakconstructie werden bevestigd. Dit type asbestplaat komt minder vaak voor dan geschroefde platen.
Mag je boren in asbestplaten?
Neen! Boren in asbestplaten is zeer gevaarlijk en kan leiden tot de vrijmaking van asbestvezels. Doe dit nooit zelf en schakel altijd een erkende asbestverwijderaar in.
Mag je asbestplaten verven?
Neen! Verven van asbestplaten is geen oplossing om de gevaren te beperken. De verf kan na verloop van tijd loskomen en asbestvezels vrijkomen. Asbestplaten die in goede staat zijn, kunnen best worden ingepakt met een speciale asbestfolie. Laat dit echter altijd uitvoeren door een erkende vakman.
Puinzak voor Asbestplaten
Asbestplaten mogen nooit in gewone vuilniszakken of containerzakken worden gestoken. Gebruik hiervoor speciale puinzakken voor asbestplaten. Deze zakken zijn voorzien van de nodige identificatie en sluiting om de verspreiding van asbestvezels te beperken.
Hoeveel weegt een asbestplaat? Gewicht per m²
Het gewicht van asbestplaten kan variëren afhankelijk van het type en de dikte. Reken op een gemiddeld gewicht van 15 tot 25 kg per m².
Veelgestelde vragen (FAQ):
Kan ik zelf asbestplaten herkennen?
Het is niet altijd eenvoudig om asbestplaten te herkennen. Zeker voor onervaren personen is het risico op miskenning groot. Laat daarom bij twijfel altijd een asbestinventaris uitvoeren door een erkende expert.
Hoeveel kost het om asbestplaten te verwijderen?
De kosten voor het verwijderen van asbestplaten variëren sterk, afhankelijk van de oppervlakte, locatie en complexiteit van de werken. Reken op een richtprijs van €50 tot €75 per m².
Waar kan ik asbestplaten afvoeren?
Asbestplaten mogen nooit naar het containerpark gebracht worden. U kunt ze laten ophalen door een erkende asbestverwijderaar of naar een erkende afgifteplaats voor asbest brengen.
Is er een premie voor het verwijderen van asbestplaten?
In sommige gemeenten is er een premie beschikbaar voor het verwijderen van asbestplaten. Informeer hiervoor bij uw gemeente.
Hoe lang duurt het voordat asbestplaten verwijderd zijn?
De duur van de asbestverwijdering hangt af van de oppervlakte, locatie en complexiteit van de werken. Reken op 1 tot 3 dagen voor een gemiddelde klus.
Conclusie
Asbestplaten zijn gevaarlijk afval dat met de nodige voorzichtigheid moet behandeld worden. Laat asbestplaten nooit zelf verwijderen, maar schakel altijd een erkende asbestverwijderaar in. Zo beschermt u uzelf en uw omgeving tegen de gevaren van asbest.